หนังสือเล่มนี้มาจากวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาเอก ผู้เขียนคือ ไชยันต์ รัชชกูล หนังสือเล่มนี้ชวนให้ตั้งคำถามถึงสิ่งที่เรียกว่า “รัฐไทย” หรือ “สยามประเทศ” ในศตวรรษที่สิบเก้าเลยทีเดียวว่ารัฐไทยคืออะไร
บางส่วนจากคำนำเสนอโดยวรเจตน์ ภาคีรัตน์
แม้หนังสือเล่มนี้จะได้รับการเผยแพร่มากว่ายี่สิบปีแล้วในภาษาอังกฤษ แต่ข้อมูล การตีความข้อมูล การตั้งคำถาม และความพยายามในการตอบคำถามเกี่ยวกับการก่อรูปของรัฐไทย กำเนิดและการจบสิ้นลงของระบอบ
สมบูรณาญาสิทธิราชย์ภายในระยะเวลาไม่ถึงหนึ่งศตวรรษ ยังคงเป็นสิ่งที่น่าสนใจยิ่งสำหรับผู้ที่สนใจประวัติศาสตร์การก่อตัวของรัฐไทย สำหรับผู้เขียนคำนำเสนอ สิ่งที่ชอบและประทับใจในงานเขียนเรื่องนี้คือวิธีอภิปรายให้เหตุผลหักล้างแนวความคิดและความเชื่อที่มีมาแต่เดิม ในขณะที่อ่านหนังสือเล่มนี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตอนที่ท้องถิ่นทางเหนือพยายามต่อสู้กับอำนาจของส่วนกลางที่แผ่ขยายออกไปเพื่อผนวกรวม ผู้เขียนคำนำเสนอยังอดนึกถึงปัญหาทางการเมืองร่วมสมัยไม่ได้ สำหรับ
ประชาชนทั่วไปที่สนใจใฝ่รู้ความเป็นมาของรัฐไทยในช่วงก่อตัวและไม่ต้องการรับรู้แต่เพียงสิ่งที่ทางการโฆษณากล่อมเกลา หนังสือเล่มนี้จะเป็นเครื่องนำทางชั้นดีในการทำความเข้าใจอดีต จะช่วยทำให้ผู้อ่านมีทัศนะที่เที่ยงตรงขึ้น และมองเห็นพัฒนาการของรัฐไทยในแบบที่มันเป็น ไม่ใช่แบบที่ทางการต้องการให้มันเป็น